Marketing mix – czym jest? Koncepcje marketingowe: 4P, 7P i 4C

Wielu początkujących marketerów traktuje koncepcje 4P, 7P czy 4C jako suchą teorię rodem z podręczników akademickich, o której w praktycznej pracy można zapomnieć. To błąd!

 Przekonaj się, dlaczego powinniśmy przyjrzeć się bliżej tym modelom i jak dzięki nim możemy nie tylko usprawnić marketing, ale również docierać do wartościowych klientów, podnieść sprzedaż i zbudować skuteczną strategię całej firmy.

Czym jest marketing mix?

Jest to fundamentalne zestawienie elementów, na których powinny opierać się nasze działania marketingowe. 

Zawiera punkty, bez uwzględnienia których skuteczny marketing po prostu nie istnieje. Kompozycje te pozwalają organizacjom odpowiednio zaplanować i wdrożyć proces wprowadzania swoich produktów lub usług na rynek, a następnie promowania ich. 

Istnieją różne koncepcje marketingu mix. Do najbardziej znanych należą 4P, 7P i 4C, którymi dzisiaj się zajmiemy. Są one stosowane w zależności od specyfiki działalności firmy i jej celów marketingowych.

Dlaczego marketing mix jest ważny?

Można śmiało powiedzieć, że marketing mix pozwala na skuteczne opracowanie całej strategii marketingowej i zarządzanie nią. Umożliwia nam m.in. uwzględnienie wszystkich elementów niezbędnych  do prowadzenia skutecznego marketingu, dostosowanie oferty do potrzeb klientów i uwarunkowań rynku, a także odpowiednie promowanie tego, co sprzedajemy.  

To fundamenty, na których buduje się silną pozycję w otoczeniu rynkowym i zwiększa jakość oraz konkurencyjność swojej marki.

Do największych zalet marketingu mix należy jego wszechstronność. Pozwala on na uwzględnienie wszystkich kluczowych aspektów strategii marketingowej, takich jak produkt, cena, miejsce i promocja (4P), a także dodatkowych elementów w rozbudowanej koncepcji 7P, jak ludzie, procesy i tak zwane “świadectwa materialne.. “ – o których zaraz dowiesz się więcej. 

Dzięki temu możliwe jest kompleksowe podejście do zarządzania marketingiem. 

Marketing mix wytyczy nam zatem ścieżkę rozwoju firmy od wprowadzenia towaru na rynek przez odpowiednie opakowanie marketingowe, aż po sprzedaż produktów. Trzeba przy tym pamiętać, że marketing mix należy dostosować do zmieniających się warunków w branży, grupy docelowej czy kategorii działalności. 

Koncepcja 4P (Product, Place, Price, Promotion)

Fundamentalna kompozycja marketingowa to koncepcja 4P, o której słyszał każdy, kto miał do czynienia z marketingiem. 

Składa się ona z czterech podstawowych elementów marketingu mix: produktu, ceny, miejsca i promocji. 

Każdy z nich ma kluczowe znaczenie dla sukcesu firmy na rynku i powodzenia całego procesu sprzedażowego.

• Produkt – czyli to, co firma oferuje swoim klientom. Może to być zarówno dobro materialne, jak i usługa. Ważne jest, aby produkt spełniał oczekiwania konsumentów, wpasował się w lukę na rynku i wyróżniał się na tle konkurencji.
• Cena – wartość, jaką klienci muszą zapłacić za produkt. Cena musi być konkurencyjna, ale jednocześnie zapewniać firmie zysk.
• Miejsce – gdzie i jak produkt jest dostępny dla klientów. Może to obejmować zarówno fizyczne miejsca sprzedaży, jak i kanały dystrybucji online.
• Promocja – działania mające na celu informowanie potencjalnych klientów o produkcie i przekonanie ich do jego zakupu. Może to obejmować reklamę, public relations, content marketing  czy sprzedaż osobistą.

Koncepcja 4P jest niezwykle ważna dla każdej firmy, niezależnie od jej wielkości czy branży. Dzięki niej możliwe jest skuteczne planowanie i realizacja strategii marketingowej od podstaw. 

Wszystkie cztery elementy muszą być ze sobą spójne i wzajemnie się uzupełniać, aby strategia była skuteczna. 

Na przykład, produkt wysokiej jakości może nie odnieść sukcesu, jeśli cena jest zbyt wysoka, miejsce dystrybucji nieodpowiednie lub promocja nieskuteczna. Dlatego tak ważne jest, aby podejście do koncepcji 4P było holistyczne i uwzględniało wszystkie cztery elementy.

Koncepcja 7P (People, Processes, Physical Evidence)

Model marketing mix 7P jest rozwiązaniem, które dopełnia formułę 4P. Dodaje do niej trzy elementy, dzięki którym możemy jeszcze lepiej zrozumieć sytuację na rynku i potrzeby odbiorców. 

W skład tego modelu dodatkowo wchodzą zatem ludzie, procesy i dowód materialny.

1. Ludzie  – czyli wszyscy pracownicy, którzy są częścią procesu sprzedaży. W tej grupie są zarówno marketerzy, dostawcy, jak i menedżerowie czy szef. Każdy w jakimś stopniu odpowiada za to, jakie będzie doświadczenie klienta z marką i musi być wyszkolony, kompetentny i zapewniać firmie jakość w swojej pracy.
   
2. Procesy – a zatem wszelkie procedury, mechanizmy i przepływy działań w firmie, jakie są potrzebne do realizacji działań. Kształtowanie budżetu, opracowywanie kampanii reklamowej, oprocesowanie sprzedaży od momentu wejścia na stronę aż do dostarczenia produktu… Wszystkie te procesy mają kluczowe znaczenie m.in. dla zapewnienia jakości dostarczanych usług oraz satysfakcji klienta.
   
3. Świadectwo materialne – ten punkt można postrzegać jako elementy rozpoznawcze firmy. Mówimy tu choćby o logotypie, designie, opakowaniach i innych aspektach materialno-wizualnych, które mają wpływ na postrzeganie marki przez klientów.
   

W praktyce marketing Mix 7P umożliwia firmom kompleksowe podejście do planowania i wykonania poszczególnych elementów strategii marketingowych. Szczególnie w sektorze usług, gdzie aspekty takie jak ludzie, procesy i dowody fizyczne mają kluczowe znaczenie dla sukcesu. 

Rozszerzenie modelu 4P pozwala w tym przypadku lepiej zrozumieć i zaspokajać potrzeby klientów, co jest kluczowe w budowaniu długotrwałych relacji i lojalności odbiorców.

Koncepcja 4C (Customer, Cost, Convenience, Communication)

Marketing mix 4C to nowoczesne podejście do marketingu, które kładzie nacisk na głębsze zrozumienie potrzeb klientów i prezentuje ich perspektywę na działania firmy. 

Jest to odpowiedź na tradycyjny model 4P, który skupiał się głównie na produktach, cenach, miejscu i promocji. W tej koncepcji centralne miejsce zajmują 4 elementy: klient (Customer), koszt (Cost), wygoda (Convenience) i komunikacja (Communication).

1. Klient – w centrum uwagi są potrzeby i oczekiwania klientów. Firmy powinny analizować to, czego klienci pragną, a następnie dostosowywać ofertę do tych oczekiwań. Zamiast skupiać się na produkcie, to podejście zakłada koncentrację na rozwiązaniu problemów klientów.
   
2. Koszt – tutaj wbrew pozorom chodzi o więcej niż tylko cenę. To pełny koszt, jaki ponosi klient, aby uzyskać produkt lub usługę. Obejmuje to czas, wysiłek i inne związane z tym koszty. Firmy powinny starać się minimalizować te koszty, aby zwiększyć atrakcyjność swoich ofert i dopasować je do możliwości finansowych odbiorców.
   
3. Wygoda – ten punkt dotyczy tego, jak łatwo klient może uzyskać produkt lub usługę. W tym aspekcie ważna jest nie tylko fizyczna dostępność, ale także prostota procesu zakupowego i dostępność informacji o produkcie – powinny one być przejrzyste, na wyciągnięcie ręki.
   
4. Komunikacja – zamiast jednostronnej promocji, kompozycja 4C promuje dialog między firmą a konsumentem. Chodzi o budowanie relacji, zaangażowanie i zrozumienie potrzeb klienta. To wszystko pozwala na bardziej celowane i skuteczne działania marketingowe.
   

Marketing mix 4C to innowacyjny model, który jest stosowany w różnych branżach i typach biznesu. Dzięki swojemu ukierunkowaniu na klienta i adaptacyjności jest szczególnie przydatny w dynamicznie zmieniających się rynkach usługowych, gdzie zrozumienie grupy docelowej i szybka reakcja na jej potrzeby są kluczowe.

Marketingu mix 4P, 7P i 4C w pigułce

Koncepcje 4P, 7P i 4C reprezentują różne podejścia w marketingu i kładą nacisk na inne elementy, ale łączy je wspólny cel: skuteczne dotarcie do klientów i zaspokojenie ich potrzeb. 

Każda z opisanych koncepcji zakłada swoją unikalną perspektywę na to, jak firmy powinny dbać o swój marketing. Możemy więc powoli podsumować:

Model 4P koncentruje się na Produkcie, Cenie, Miejscu i Promocji. Jest to podejście tradycyjnego marketingu mix, które podkreśla istotność tych czterech elementów w procesie marketingowym. Mamy tu koncentrację na tym, co firma oferuje i w jaki sposób to promuje.

Z kolei model 7P rozszerza klasyczny zestaw o trzy dodatkowe elementy: Ludzi, Procesy i Świadectwo Materialne. Ta koncepcja podkreśla, że sukces marketingowy zależy nie tylko od samego produktu i sposobów jego promocji, ale również od osób zaangażowanych w proces sprzedaży, sposobów świadczenia usług oraz kwestii wizualnych i elementów tożsamości firmy.

Koncepcja 4C natomiast koncentruje się na Kliencie, Koszcie, Wygodzie oraz Komunikacji. Jest to podejście wyraźnie zorientowane na klienta, które kładzie nacisk na zrozumienie i zaspokajanie potrzeb oraz oczekiwań konsumentów, a nie tylko na oferowanie produktów czy usług.

Chociaż te modele różnią się szczegółami, wszystkie one podkreślają znaczenie zrozumienia rynku i klientów, co jest kluczowe dla skutecznego marketingu. Niezależnie od tego, czy firma skupia się na produktach (4P), usługach (7P), czy bezpośrednich potrzebach klientów (4C), zrozumienie tych modeli i uwzględnienie ich elementów pomoże Ci w lepszym dostosowaniu strategii marketingowych do wymagań rynkowych i preferencji konsumentów.

Dlaczego warto pamiętać o koncepcjach marketingowych?

Jak widzisz, koncepcje marketingowe to nie są tylko spisy definicji z akademickich książek. To narzędzia, na podstawie których możesz realnie pchnąć swój biznes do przodu i zbudować działający marketing.

Jeżeli przeanalizujesz poszczególne elementy wspomnianych kompozycji i przeniesiesz je na swój firmowy grunt, to otworzy Ci to furtkę do skutecznej analizy potrzeb, preferencji i zachowań konsumentów. Na tej podstawie możesz dopasować swoje usługi do warunków panujących na rynku i odpowiednio je promować, by trafić do preferowanej grupy docelowej, a co za tym idzie – zwiększyć popyt.

Traktuj więc narzędzia marketingu mix jako drogowskaz, który wytyczy Ci szlak strategii marketingowej.