W dobie cyfryzacji i szybkiego przepływu informacji treści pisane odgrywają ważną rolę w kształtowaniu opinii publicznej, budowaniu wizerunku oraz prowadzeniu działań marketingowych. Jednak nie każdy, kto potrzebuje opublikować tekst, dysponuje odpowiednimi umiejętnościami, czasem lub kreatywnością, aby stworzyć coś wartościowego. W takich sytuacjach z pomocą przychodzi ghostwriting – usługa, która polega na tworzeniu tekstów na zlecenie, podpisywanych przez kogoś innego niż ich faktyczny autor.
Co to znaczy: ghostwriting? Definicja
Ghostwriting to praktyka polegająca na tworzeniu tekstów na zlecenie, gdzie autor zrzeka się praw autorskich na rzecz zleceniodawcy, który podpisuje się pod gotowym materiałem jako jego twórca. Teksty te mogą przybierać różne formy – od książek, artykułów i przemówień, po blogi, posty na mediach społecznościowych, a nawet prace naukowe. Termin „ghostwriting” pochodzi z języka angielskiego, gdzie „ghost” oznacza ducha, a „writing” pisanie – co w wolnym tłumaczeniu można rozumieć jako „pisanie w cieniu”, czyli niewidoczność faktycznego autora.
Praktyka ghostwritingu jest powszechnie stosowana w różnych dziedzinach, w tym w literaturze, polityce, biznesie, a także w środowisku akademickim. Może być ona postrzegana jako kontrowersyjna, szczególnie w kontekście prac naukowych czy literackich, gdzie autentyczność i oryginalność są szczególnie cenione.
Kim jest ghostwriter?
Ghostwriter to osoba, która profesjonalnie zajmuje się pisaniem tekstów na zlecenie, zazwyczaj anonimowo. W praktyce oznacza to, że ghostwriter tworzy treści, które później zostaną opublikowane pod imieniem i nazwiskiem innej osoby. Zadania ghostwritera mogą obejmować pisanie od podstaw, redagowanie istniejących materiałów, a nawet doradztwo w zakresie struktury i stylu tekstu.
Ghostwriterzy są często zatrudniani przez celebrytów, polityków, przedsiębiorców oraz osoby publiczne, które chcą wydać książkę, artykuł czy przemówienie, ale nie mają czasu lub umiejętności, aby zrobić to samodzielnie. W literaturze popularnej ghostwriterzy piszą nie tylko autobiografie czy biografie, ale także powieści, których fabuła i styl są dostosowane do oczekiwań zleceniodawcy.
Praca ghostwritera wymaga nie tylko doskonałych umiejętności pisarskich, ale także zdolności do wcielania się w różne style i głosy. Ghostwriter musi być w stanie zrozumieć i oddać osobowość oraz intencje swojego klienta w taki sposób, aby gotowy tekst brzmiał autentycznie, jakby został napisany przez osobę, która się pod nim podpisuje.
Czy praca ghostwritera jest uregulowana prawnie?
Ghostwriting jest działalnością, która w wielu krajach nie jest bezpośrednio regulowana prawnie. Oznacza to, że nie istnieją konkretne przepisy dotyczące ghostwritingu jako takiego, choć jego różne aspekty mogą podlegać ogólnym regulacjom prawnym, zwłaszcza w kontekście prawa autorskiego.
Z prawnego punktu widzenia, ghostwriting jest umową między ghostwriterem a zleceniodawcą, na mocy której autor zrzeka się swoich praw autorskich na rzecz klienta. Taka umowa może być zarówno ustna, jak i pisemna, choć dla obu stron bezpieczniejsza jest forma pisemna, która precyzuje zakres prac, wynagrodzenie oraz inne warunki współpracy.
Warto zaznaczyć, że ghostwriting może wchodzić w konflikt z prawami konsumentów, jeśli produkt końcowy (np. książka) jest sprzedawany jako autentyczne dzieło osoby, która formalnie jest jego autorem, podczas gdy faktyczny wkład tej osoby w jego powstanie był minimalny lub żaden.
Kto może zostać ghostwriterem?
Ghostwriterem może zostać praktycznie każda osoba, która posiada odpowiednie umiejętności pisarskie oraz zdolność do pracy z różnymi stylami i tematami. Niemniej jednak, aby odnieść sukces w tej branży, konieczne są pewne cechy i kompetencje.
Przede wszystkim, ghostwriter musi być doskonałym pisarzem – musi umieć tworzyć teksty, które są nie tylko poprawne językowo, ale także interesujące, zrozumiałe i dostosowane do potrzeb zleceniodawcy. Ghostwriterzy często pracują w różnych dziedzinach, co wymaga od nich elastyczności i umiejętności szybkiego przyswajania nowej wiedzy.
Ważna jest także zdolność do empatii i zrozumienia perspektywy klienta. Ghostwriter musi być w stanie wczuć się w rolę zleceniodawcy i pisać w taki sposób, aby gotowy tekst oddawał jego myśli, uczucia i styl. To wymaga nie tylko zdolności analitycznych, ale także umiejętności słuchania i interpretowania potrzeb klienta.
Choć formalne wykształcenie nie jest konieczne, wielu ghostwriterów posiada wykształcenie w dziedzinie literatury, dziennikarstwa, komunikacji lub pokrewnych dziedzin. Doświadczenie zawodowe w tych obszarach również może być pomocne, choć najważniejsze są praktyczne umiejętności pisarskie.
Ghostwriterzy mogą pracować na własny rachunek jako freelancerzy, bądź być zatrudnieni przez agencje pisarskie czy wydawnictwa. W przypadku freelancerów istotne jest także posiadanie umiejętności zarządzania własnym czasem oraz zdolność do pozyskiwania klientów.
Ile zarabia ghostwriter?
Zarobki ghostwriterów mogą się znacznie różnić w zależności od wielu czynników, takich jak doświadczenie, rodzaj projektu, stopień skomplikowania tekstu, branża oraz status klienta. Ghostwriting to branża, w której nie ma stałych stawek, a wynagrodzenie może być ustalane na podstawie indywidualnych negocjacji.
Wynagrodzenie ghostwriterów za pojedyncze projekty, takie jak napisanie książki, może wynosić od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych. W przypadku renomowanych ghostwriterów, którzy współpracują z celebrytami czy politykami, kwoty te mogą być znacznie wyższe.
Ghostwriterzy często rozliczają się na podstawie liczby słów, stron lub całkowitej wartości projektu. Stawki za słowo mogą się wahać od kilku groszy do kilkunastu złotych, w zależności od renomy autora i specyfiki zlecenia. W przypadku dużych projektów, takich jak książki, często stosuje się wynagrodzenie ryczałtowe, które może obejmować również procent ze sprzedaży, jeśli taki model zostanie uzgodniony.
Mniejszymi projektami ghostwritera mogą być artykuły, posty blogowe czy treści marketingowe, za które wynagrodzenie jest zazwyczaj niższe, ale zleceń tych może być więcej i mogą być one regularne, co daje stabilne źródło dochodu.